İSA'NIN DAĞDAKİ VAAZ SERİSİ
|
|
2. DÖRT TANIKLIK
İsa'nın hayatını ve öğretlerini kaydeden dört kişi var. Onlar şunlardır: Matta, Markos, Luka ve Yuhanna. İsa'ya ilişkin yazdıkları için yazılarına "müjde" diyoruz. Matta'nın müjdesi, Markos'un müjdesi vesaire. Biz bu dört müjdeyi konuşunca onlara müjdeler diyebiliriz. Mesela "Müjdelerde şöyle ya da böyle yazılı" diyebiliriz. İsa'nın dağdaki vaazını kaydeden iki müjde var: Matta ve Luka.
Bazı insanlar şöyle soruyorlar: "Neden dört müjde var? Bunlar birbirinden farklı olduğu için İncil'in değiştirildiğini kanıtlamaz mı?" Maalesef böyle söyleyenler vahiy ile ilgili cehaletlerini gösteriyorlar. Çoğu zaman sadece duyduklarını tekrarlıyorlar. Ancak bazı dürüst insanlar İncil'i aşağılamak için değil, gerçekten konuyu anlamak için soruyorlar. Bugün onlara sesleniyorum.
Vahiy nedir? Nasıl yapılır? Bulunduğumuz kültürde çoğunlukla vahyin sadece ve sadece, Allah'ın kelime kelime seçtiği ve bir melek aracılığıyla aktardırdığı sözler olduğu zannediliyor. O yüzden, yazılan kusursuzdur, mükemmeldir. Aslında vahiy sadece bu mudur? Değildir. Anlatayım.
Kutsal Kitap, yani Tevrat, Zebur ve İncil, 66 farklı kitaptan oluşuyor. Bazen o 66 kitaptan birinden bahsederken kitapçık diyoruz çünkü her biri çok uzun değil. Bu 66 kitabı yazan aşağı yukarı 40 kişi var. İbranice, Aramice ve Grekçe ustaları, Kutsal Kitab'ın 40 yazarının farklı yazma usullerini görüyorlar. O 40 kişinin eğitim seviyeleri ve ifade kabiliyetleri farklıydı. Bazıları çobandılar. Bazıları rahiptiler. Bazıları kraldılar.
İnsan eliyle yazıldığı halde Tevrat, Zebur ve İncil, yazarı olarak Allah'a işaret ediyor. Birkaç örnek vereyim:
Hezekiel 1:3 Kildan ülkesinde, Kevar Irmağı kıyısında RAB Buzi oğlu Kâhin [rahip] Hezekiel'e seslendi. RAB'bin eli orada onun üzerindeydi.
Hezekiel diyor ki: "Yazdığım mesaj, Rab'den geldi."
Yoel 1:1 Petuel oğlu Yoel'e bildirdikleri.
Aynı şekilde Peygamber Yoel diyor ki: "Mesaj benim değildir. Rabb'in mesajı."
Verilen bütün gerçekler Allah'tan geldi.
2. Timoteos 3:16 Kutsal Yazılar'ın tümü Tanrı esinlemesidir ve öğretmek, azarlamak, yola getirmek, doğruluk konusunda eğitmek için yararlıdır.
Ancak hakikatler insan ifadeleriyle betimlendi. Yüce Allah, Kutsal Ruhu aracılığıyla kullarının akıllarına ve yüreklerine ışık verdi. Allah peygamber kullarına rüyalar, görümler, simgeler ve örnekler verdi. Hakikatlerin vahyedildiği peygamberler, düşüncelerini insan diliyle şekillendirdiler.
On Emir’i ise Allah'ın kendisi söyledi ve yazdı. O sözler kelime kelime Allah'ın sözleridir. İnsani değil, ilahî niteliktedirler. Ancak Allah tarafından verilen hakikatlerin insan diliyle ifade edildiği Kutsal Kitap, ilahî olanla insani olanın bir birleşimini sunar.
Kutsal Kitap, farklı çağlarda yaşayan, farklı sınıf ve meslekten gelen yazarların özelliklerini gösteriyor. Farklı yazarlar farklı ifade biçimleri kullandılar. Çoğunlukla aynı gerçek, bir yazar tarafından diğerine göre daha çarpıcı bir şekilde sunulur. Birkaç yazar bir konuyu çeşitli açılardan ve ilişkiler bakımından sunar. Yüzeysel, dikkatsiz ya da önyargılı okuyucuya çelişki ya da tutarsızlık olarak görünse de, düşünceli ve saygılı öğrenciler daha net bir kavrayış ile altta yatan uyumun farkına varırlar.
Farklı bireyler, hakikati, çeşitli yönleriyle ortaya koyuyor. Bir yazar konunun bir aşamasından daha çok etkilenmiştir. Bir başkası farklı bir aşamayı değerlendirir. Ancak her birinde gerçeğe farklı bir bakış açısı olduğu halde tümünde mükemmel bir uyum vardır.
Tabii ki Allah, peygamberlerinin zihinlerini ne yazmaları ve söylemeleri gerektiği konusunda yönlendirdi. Ancak vahiy, peygamberlerin sözlerinin ya da ifadelerinin üzerine değil, peygamberin kendisinin üzerine işliyor. Peygamber, Kutsal Ruh'un etkisiyle düşüncelerle aşılanıyor. Peygamberin sözlerini kendi bireysel zihni etkiliyor. İlahî zihin nüfuz ediyor. İlahî zihin ve irade, insani zihin ve iradeyle birleştiriliyor. Böylece peygamberlerin sözleri Allah'ın sözüdür.
Ezra 1:1 Pers Kralı Koreş'in krallığının birinci yılında RAB, Yeremya aracılığıyla bildirdiği sözünü yerine getirmek amacıyla, Pers Kralı Koreş'i harekete geçirdi. Koreş yönetimi altındaki bütün halklara şu yazılı bildiriyi duyurdu:
Kutsal Yazılar şudur: Allah'ın mükemmel mesajı, insanların mükemmel olmayan dilinde.
Bazı insanlar, müjdelerdeki farklılıkların, yazıların güvenilir olmadığını gösterdiğini söylüyor. Dikkatle düşünüyorsanız tam tersini gösteriyor. Müjdeleri yazan yazarlar kendilerini tanıklar saydılar. Tanıklıkları adına ünlerini ve hayatlarını bile kaybetmeyi göze aldılar.
Bugün bir mahkemede iki tanık bir olayı tam tamına aynı kelimelerle açıklarlarsa, güvenilir tanıklar olarak kabul edilmeyeceklerdir. Neden? Tecrübe bize iki kişinin hiçbir zaman bir olayı tam olarak aynı şekilde görmediğini gösteriyor. Bir nokta bir tanığı etkiliyor, başka tanık başka bir noktadan daha çok etkileniyor. Aynı olayı görmelerine rağmen anlatmak için farklı kelimeleri kullanıyorlar. Tanıkların ifadeleri arasında çelişki olmazsa, tanıklar güvenilir sayılır.
Tanıkların kelimeleri tam aynı olsaydı, tanıkların yalan söylediğini düşünürdük.
İsa Aramice konuştu. Luka ve Matta Grekçe yazdılar. İki tercüman aynı kelimeleri seçmiyorlar ama mesajı doğru şekilde açıklıyor.
2. Timoteos 3:16 Kutsal Yazılar'ın tümü Tanrı esinlemesidir ve öğretmek, azarlamak, yola getirmek, doğruluk konusunda eğitmek için yararlıdır.
2. Petrus 1:21 Çünkü hiçbir peygamberlik sözü insan isteğinden kaynaklanmadı. Kutsal Ruh tarafından yöneltilen insanlar Tanrı'nın sözlerini ilettiler.
Farz edelim ki bu binanın lobisindeyim ve itfaiye ekibi girip bana "Yangın var. Binadan çıkın" diyor. Ben size koşa koşa gelip büyük yabancı aksanıyla "İtfaiye ekibi bana "ateş oluyor haydi kaçalım" dedi. Sizler bana "İnanmıyoruz çünkü hiçbir Türk "ateş oluyor" söylemezdi. Mesaj değiştirldi. Biz burada kalacağız" söyler miydiniz? Mesaj doğru ve itfaiyeden geldi. Haberci mükemmel değilse de mesaj anlaşılıyor. Tevrat, Zebur ve İncil'e inanın. Çünkü gerçek bir yangın var geleceğimizde.
Siz vahiy konusunda cahil değilsiniz. Bir başkasının cahil suçlamalarını tekralamazsınız. Daha iyi biliyorsunuz artık. On Emir hariç Tevrat, Zebur ve İncil, kelime vahyi değildirler, düşünce vahyidirler.
Luka ve Matta, İsa'nın dağdaki vaazını değişik bir şekilde anlatıyor. Her ikisine bakarak Allah'ın gerçeğini daha derin bir şekilde anlayacağız. Farklılıkları, İncil'in güvenilirliğini arttıyor.
Bazı insanlar şöyle soruyorlar: "Neden dört müjde var? Bunlar birbirinden farklı olduğu için İncil'in değiştirildiğini kanıtlamaz mı?" Maalesef böyle söyleyenler vahiy ile ilgili cehaletlerini gösteriyorlar. Çoğu zaman sadece duyduklarını tekrarlıyorlar. Ancak bazı dürüst insanlar İncil'i aşağılamak için değil, gerçekten konuyu anlamak için soruyorlar. Bugün onlara sesleniyorum.
Vahiy nedir? Nasıl yapılır? Bulunduğumuz kültürde çoğunlukla vahyin sadece ve sadece, Allah'ın kelime kelime seçtiği ve bir melek aracılığıyla aktardırdığı sözler olduğu zannediliyor. O yüzden, yazılan kusursuzdur, mükemmeldir. Aslında vahiy sadece bu mudur? Değildir. Anlatayım.
Kutsal Kitap, yani Tevrat, Zebur ve İncil, 66 farklı kitaptan oluşuyor. Bazen o 66 kitaptan birinden bahsederken kitapçık diyoruz çünkü her biri çok uzun değil. Bu 66 kitabı yazan aşağı yukarı 40 kişi var. İbranice, Aramice ve Grekçe ustaları, Kutsal Kitab'ın 40 yazarının farklı yazma usullerini görüyorlar. O 40 kişinin eğitim seviyeleri ve ifade kabiliyetleri farklıydı. Bazıları çobandılar. Bazıları rahiptiler. Bazıları kraldılar.
İnsan eliyle yazıldığı halde Tevrat, Zebur ve İncil, yazarı olarak Allah'a işaret ediyor. Birkaç örnek vereyim:
Hezekiel 1:3 Kildan ülkesinde, Kevar Irmağı kıyısında RAB Buzi oğlu Kâhin [rahip] Hezekiel'e seslendi. RAB'bin eli orada onun üzerindeydi.
Hezekiel diyor ki: "Yazdığım mesaj, Rab'den geldi."
Yoel 1:1 Petuel oğlu Yoel'e bildirdikleri.
Aynı şekilde Peygamber Yoel diyor ki: "Mesaj benim değildir. Rabb'in mesajı."
Verilen bütün gerçekler Allah'tan geldi.
2. Timoteos 3:16 Kutsal Yazılar'ın tümü Tanrı esinlemesidir ve öğretmek, azarlamak, yola getirmek, doğruluk konusunda eğitmek için yararlıdır.
Ancak hakikatler insan ifadeleriyle betimlendi. Yüce Allah, Kutsal Ruhu aracılığıyla kullarının akıllarına ve yüreklerine ışık verdi. Allah peygamber kullarına rüyalar, görümler, simgeler ve örnekler verdi. Hakikatlerin vahyedildiği peygamberler, düşüncelerini insan diliyle şekillendirdiler.
On Emir’i ise Allah'ın kendisi söyledi ve yazdı. O sözler kelime kelime Allah'ın sözleridir. İnsani değil, ilahî niteliktedirler. Ancak Allah tarafından verilen hakikatlerin insan diliyle ifade edildiği Kutsal Kitap, ilahî olanla insani olanın bir birleşimini sunar.
Kutsal Kitap, farklı çağlarda yaşayan, farklı sınıf ve meslekten gelen yazarların özelliklerini gösteriyor. Farklı yazarlar farklı ifade biçimleri kullandılar. Çoğunlukla aynı gerçek, bir yazar tarafından diğerine göre daha çarpıcı bir şekilde sunulur. Birkaç yazar bir konuyu çeşitli açılardan ve ilişkiler bakımından sunar. Yüzeysel, dikkatsiz ya da önyargılı okuyucuya çelişki ya da tutarsızlık olarak görünse de, düşünceli ve saygılı öğrenciler daha net bir kavrayış ile altta yatan uyumun farkına varırlar.
Farklı bireyler, hakikati, çeşitli yönleriyle ortaya koyuyor. Bir yazar konunun bir aşamasından daha çok etkilenmiştir. Bir başkası farklı bir aşamayı değerlendirir. Ancak her birinde gerçeğe farklı bir bakış açısı olduğu halde tümünde mükemmel bir uyum vardır.
Tabii ki Allah, peygamberlerinin zihinlerini ne yazmaları ve söylemeleri gerektiği konusunda yönlendirdi. Ancak vahiy, peygamberlerin sözlerinin ya da ifadelerinin üzerine değil, peygamberin kendisinin üzerine işliyor. Peygamber, Kutsal Ruh'un etkisiyle düşüncelerle aşılanıyor. Peygamberin sözlerini kendi bireysel zihni etkiliyor. İlahî zihin nüfuz ediyor. İlahî zihin ve irade, insani zihin ve iradeyle birleştiriliyor. Böylece peygamberlerin sözleri Allah'ın sözüdür.
Ezra 1:1 Pers Kralı Koreş'in krallığının birinci yılında RAB, Yeremya aracılığıyla bildirdiği sözünü yerine getirmek amacıyla, Pers Kralı Koreş'i harekete geçirdi. Koreş yönetimi altındaki bütün halklara şu yazılı bildiriyi duyurdu:
Kutsal Yazılar şudur: Allah'ın mükemmel mesajı, insanların mükemmel olmayan dilinde.
Bazı insanlar, müjdelerdeki farklılıkların, yazıların güvenilir olmadığını gösterdiğini söylüyor. Dikkatle düşünüyorsanız tam tersini gösteriyor. Müjdeleri yazan yazarlar kendilerini tanıklar saydılar. Tanıklıkları adına ünlerini ve hayatlarını bile kaybetmeyi göze aldılar.
Bugün bir mahkemede iki tanık bir olayı tam tamına aynı kelimelerle açıklarlarsa, güvenilir tanıklar olarak kabul edilmeyeceklerdir. Neden? Tecrübe bize iki kişinin hiçbir zaman bir olayı tam olarak aynı şekilde görmediğini gösteriyor. Bir nokta bir tanığı etkiliyor, başka tanık başka bir noktadan daha çok etkileniyor. Aynı olayı görmelerine rağmen anlatmak için farklı kelimeleri kullanıyorlar. Tanıkların ifadeleri arasında çelişki olmazsa, tanıklar güvenilir sayılır.
Tanıkların kelimeleri tam aynı olsaydı, tanıkların yalan söylediğini düşünürdük.
İsa Aramice konuştu. Luka ve Matta Grekçe yazdılar. İki tercüman aynı kelimeleri seçmiyorlar ama mesajı doğru şekilde açıklıyor.
2. Timoteos 3:16 Kutsal Yazılar'ın tümü Tanrı esinlemesidir ve öğretmek, azarlamak, yola getirmek, doğruluk konusunda eğitmek için yararlıdır.
2. Petrus 1:21 Çünkü hiçbir peygamberlik sözü insan isteğinden kaynaklanmadı. Kutsal Ruh tarafından yöneltilen insanlar Tanrı'nın sözlerini ilettiler.
Farz edelim ki bu binanın lobisindeyim ve itfaiye ekibi girip bana "Yangın var. Binadan çıkın" diyor. Ben size koşa koşa gelip büyük yabancı aksanıyla "İtfaiye ekibi bana "ateş oluyor haydi kaçalım" dedi. Sizler bana "İnanmıyoruz çünkü hiçbir Türk "ateş oluyor" söylemezdi. Mesaj değiştirldi. Biz burada kalacağız" söyler miydiniz? Mesaj doğru ve itfaiyeden geldi. Haberci mükemmel değilse de mesaj anlaşılıyor. Tevrat, Zebur ve İncil'e inanın. Çünkü gerçek bir yangın var geleceğimizde.
Siz vahiy konusunda cahil değilsiniz. Bir başkasının cahil suçlamalarını tekralamazsınız. Daha iyi biliyorsunuz artık. On Emir hariç Tevrat, Zebur ve İncil, kelime vahyi değildirler, düşünce vahyidirler.
Luka ve Matta, İsa'nın dağdaki vaazını değişik bir şekilde anlatıyor. Her ikisine bakarak Allah'ın gerçeğini daha derin bir şekilde anlayacağız. Farklılıkları, İncil'in güvenilirliğini arttıyor.